Επισκέψεις των μαθητών του 1ου ΣΔΕ Λάρισας στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη της Λάρισας για ενημέρωση και για προώθηση της φιλαναγνωσίας

Στην κεντρική είσοδο αναμένοντας

ο επιβλητικός χώρος της εισόδου

Τι άραγε σημαίνει η λέξη «βιβλιοθήκη» (όταν δεν αναφερόμαστε στα ράφια που έχουμε στο σπίτι μας); Τι σημαίνει δημόσια βιβλιοθήκη και ποιος ο ρόλος της σε μια κοινωνία; Έχουν οι Λαρισαίοι το προνόμιο να μπορούν να βρίσκουν επιστημονικά και λογοτεχνικά βιβλία που τους ενδιαφέρουν σε μια κεντρική βιβλιοθήκη της πόλης; Από πότε, με ποιους πόρους και με ποιων τις προσπάθειες υπάρχει αυτή η δυνατότητα; Πώς είναι τοποθετημένα τα βιβλία σε μια βιβλιοθήκη και με ποια λογική; Ποιες υπηρεσίες μπορεί να προσφέρει μια σύγχρονη και οργανωμένη βιβλιοθήκη και σε ποιους συμπολίτες; Πώς μπορεί να εξυπηρετηθεί ένας μαθητής κι ένας φοιτητής; Ποιοι είναι οι βασικοί χώροι μιας μεγάλης βιβλιοθήκης; Από πού προέρχεται το όνομα μιας βιβλιοθήκης; Τι θησαυρούς μπορεί να κρύβει μια μεγάλη, αλλά και μια επαρχιακή βιβλιοθήκη; Μπορεί να αποτελέσει η βιβλιοθήκη πηγή ξεκούρασης και μάθησης; Τι μπορεί να κάνει γενικά οποιοσδήποτε μόνος του, με παρέα ή με την οικογένειά του στη βιβλιοθήκη; Δανείζονται οι Λαρισαίοι βιβλία και με πόση συχνότητα; Ποιος ήταν ο Dewey και ποια η προσφορά του; Πώς χωρίζονται οι τομείς της γνώσης; Τι είναι η ταξινόμηση των βιβλίων και η βιβλιοθηκονομία; Τι θα κάνω, μόλις μπω μέσα στο κτήριο που ονομάζεται Βιβλιοθήκη; Τι σημαίνει η ενασχόλησή μας με τη Βιβλιοθήκη της πόλης γι’ αυτό που ονομάζεται «ανάγνωση» ή «προώθηση της ανάγνωσης»;

Πρόκειται για ορισμένες μόνο από μια πληθώρα ερωτήσεων που έχουν κατά καιρούς και με διάφορες αφορμές ανακύψει ή τεθεί κατά τη διδασκαλία στα μαθήματα του 1^ου ΣΔΕ Λάρισας.

Υποδοχή

βιβλιοστάσια

Οι διδάσκοντες του σχολείου, όπως επισημάνθηκε και σε προηγούμενη δημοσίευση, έχουν καταστρώσει για την τρέχουσα χρονιά ένα φιλόδοξο σχέδιο εξωδιδακτικών δράσεων με τους μαθητές τους, που βρίσκεται σε εξέλιξη, και το οποίο περιλαμβάνει επισκέψεις σε εκθέσεις ζωγραφικής και άλλων τεχνών, επισκέψεις σε σημαντικά κτήρια-πολιτιστικούς οργανισμούς της πόλης (Πινακοθήκη Κατσίγρα, Λαογραφικό Μουσείο), ιστορικά (Αρχαίο Θέατρο) και φυσικά μνημεία (όχθες Πηνειού), συναυλίες και χορωδίες, θεατρικές παραστάσεις κλπ. Ο σκοπός του σχεδίου αυτού, παράλληλου με άλλες εσω- και εξωσχολικές δράσεις του σχολείου, είναι πολλαπλός. Οι κύριες πτυχές του είναι, πολύ συνοπτικά, οι εξής: μάθηση και εξοικείωση με (άγνωστες) πηγές της μάθησης, συνεχιζόμενη κοινωνικοποίηση, δημιουργία θετικής διδακτικής ατμόσφαιρας, γύρισμα σελίδας στη ζωή, προϋποθέσεις για ένα καλύτερο ή διαφορετικό μέλλον, δέσιμο και ομαδοποίηση – μ’ άλλα λόγια ό,τι ονομάζουμε «δεύτερη ευκαιρία». 

ξενάγηση

Από καιρό είχε συζητηθεί η επιθυμία των μαθητών/μαθητριών του 1^ου ΣΔΕ Λάρισας και του φιλολόγου Κώστα Οικονόμου να πραγματοποιηθεί εκπαιδευτική επίσκεψη στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη της Λάρισας. Η ιδέα αυτή εντάσσεται –ή, καλύτερα, διασταυρώνεται- με μια άλλη δραστηριότητα που εξελίσσεται φέτος στο σχολείο: με την προώθηση της φιλαναγνωσίας, που υλοποιείται μέσω της λειτουργίας λεσχών ανάγνωσης λογοτεχνικών έργων και παρακολούθησης κινηματογραφικών ταινιών και για τα δύο επίπεδα.

οργάνωση και Dewey

 Έτσι, την Πέμπτη 22 Ιανουαρίου 2015 πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις των μαθητών του 1^ου ΣΔΕ Λάρισας στη Δημόσια Βιβλιοθήκη της Λάρισας με τη συνοδεία των εκπαιδευτικών του σχολείου. Το ΣΔΕ εκφράζει πρώτα-πρώτα τις θερμές ευχαριστίες του στο προσωπικό της Βιβλιοθήκης της Λάρισας και ιδιαίτερα στην Δ/ντρια κ. Χρύσα Χατζηαβραάμ και στην αποσπασμένη φιλόλογο κ. Ευαγγελία Τσάτσου, οι οποίες υλοποίησαν κατά τρόπο υποδειγματικό και πολύ φιλόξενα το δίωρο πρόγραμμα εξοικείωσης των μαθητών του 1^ου ΣΔΕ Λάρισας με τη Βιβλιοθήκη.

Ομαδικό παιχνίδι με την κ. Χατζηαβραάμ

Αναλυτικότερα, οι μαθητές του ΣΔΕ ξεναγήθηκαν στην αρχή σε όλους τους χώρους της Βιβλιοθήκης λαμβάνοντας εμπεριστατωμένη ενημέρωση γύρω από τα περιεχόμενα, τη λειτουργία και την ιστορία της. Όλοι μας ακούσαμε πολλά, όπως, μεταξύ άλλων τα εξής: «οι πρώτες απόπειρες δημιουργίας μιας βιβλιοθήκης στη Λάρισα ανάγονται στο 1891, ενώ η πρώτη «κανονική» δημόσια βιβλιοθήκη με 8.000 τόμους εμφανίστηκε το 1939. Σήμερα στην κατοχή της βιβλιοθήκης βρίσκονται περί τις 100.000 τόμων, συμπεριλαμβανομένων και παλαιτύπων. Υπάρχουν πάνω από 5.000 ενεργά μέλη, τα οποία μπορούν να δανείζονται βιβλία, να διαβάζουν στο αναγνωστήριο, να χρησιμοποιούν τα μηχανήματα του πληροφοριακού κέντρου, να αναζητούν παλαιότερα φύλλα λαρισαϊκών εφημερίδων ή να απολαμβάνουν ένα πνευματικά «θρεπτικό» και ευχάριστο πρωινό η απόγευμα στους όμορφους, περιποιημένους και καλά φωτιζόμενους ορόφους της Βιβλιοθήκης. Σημαντικό στοιχείο στη λειτουργία της βιβλιοθήκης, όπως και κάθε βιβλιοθήκης, είναι ο «Κατάλογός» της, δηλαδή το συνολικό απόθεμα των διαθέσιμων βιβλίων, που και στην περίπτωση της Λάρισας είναι και ηλεκτρονικά προσβάσιμος στους χρήστες μέσω της ιστοσελίδας της Βιβλιοθήκης. Η Βιβλιοθήκη διαθέτει και προφίλ στα μέσα της κοινωνικής δικτύωσης, μέσω των οποίων οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ενημερώνονται για δράσεις και προγράμματα. Στη Βιβλιοθήκη της Λάρισας απόκειται παλαίτυπο του Πλάτωνα από τη Βενετία, του έτους 1513».

παρουσίαση με την κ. Τσάτσου

 Για αρκετή ώρα δεχόμασταν όλοι μας καταιγισμό πληροφοριών από την εισηγήτρια, που κρατούσε αδιάσπαστη την προσοχή μας. Απαντήθηκαν διάφορες ερωτήσεις, όπως αυτές που παρατέθηκαν στην αρχή του κειμένου, αλλά και πολλές άλλες. Στη συνέχεια, μαθητές και εκπαιδευτικοί κατεβήκαμε στο ισόγειο του κτηρίου όπου η δ/ντρια, στο ευχάριστο περιβάλλον του παιδικού τμήματος, ανέπτυξε ενδιαφέροντα και διασκεδαστικά βιωματικά παιχνίδια μαζί με τους μαθητές, αλλά και με τους εκπαιδευτικούς, χωρισμένους σε ομάδες. Με τα παιχνίδια επιδιωκόταν η επανάληψη και αφομοίωση των πληροφοριών που δόθηκαν κατά το πρώτο μέρος: κόλλημα «σπασμένων» τίτλων των βιβλίων, παντομίμες, αναζήτηση βιβλίων βάσει ταξινομικών αριθμών, ανασύνθεση της ιστορίας της Βιβλιοθήκης ήταν ορισμένες από τις δραστηριότητες. Τα παιχνίδια όχι μόνο διασκέδασαν τους μαθητές, αλλά συνέβαλαν επίσης στη συστηματοποίηση και οργάνωση των νέων γνώσεων για τη Βιβλιοθήκη, που είναι πραγματικό στολίδι της Λάρισας. Στο τέλος του προγράμματος (συνολικής διάρκειας 3 ωρών και για τα 2 επίπεδα) οι μαθητές προσήλθαν στα γραφεία για να εγγραφούν και να γίνουν μέλη στη Βιβλιοθήκη, μια κίνηση που είναι καλός οιωνός για την προοπτική της ανάπτυξης της φιλαναγνωσίας τους.

Ο κ. Παναγιωτόπουλος με την κάρτα μέλους

Αναγνωστήρια

Ο ευχάριστος και αισιόδοξος επίλογος της δράσης αυτής υπήρξε η ικανοποίηση που διαγράφηκε στα πρόσωπα των μαθητών και η οποία ίσως είναι ένδειξη μιας αρχόμενης τάσης τους για δανεισμό και ανάγνωση βιβλίων στο μέλλον. Σε συνέχεια της επίσκεψης αυτής, που ανέδειξε έλλειμμα όσον αφορά την αντίληψη των μαθητών για τη Βιβλιοθήκη ως πολιτιστικό και πνευματικό οργανισμό, θα υλοποιηθεί μικρό πρότζεκτ μέσα στα τμήματα με σκοπό την (εικονική) περιήγηση των εκπαιδευομένων σε σημαντικές βιβλιοθήκες όλου του κόσμου. Ακόμη, θα πραγματοποιηθούν και άλλες, πραγματικές, επισκέψεις στην ίδια βιβλιοθήκη, οι οποίες θα εμβαθύνουν στον τρόπο χρήσης της Βιβλιοθήκης από το κοινό της, στη χρησιμοποίηση βιβλίων για μία εργασία, στον δανεισμό βιβλίων κ.ο.κ.

Οι μαθητές του Β' επιπέδου ρωτήθηκαν για το τι τους έκανε μεγαλύτερη εντύπωση στη Βιβλιοθήκη και πώς θα την αξιοποιήσουν. Ακολουθούν επιλεγμένες απαντήσεις:

Αμάρντα Λούπι

Μπαίνοντας στη βιβλιοθήκη νόμιζα ότι μπήκα σε ένα κόσμο μαγικό. Μου έκανε εντύπωση το πώς μας καλωσόρισαν, το χαμόγελο, η εξυπηρέτηση. Είχαν επίσης διάφορα προγράμματα για παιδιά και ενήλικες. Η τακτοποίηση των βιβλίων ανάλογα με τα θέματα μού έκανε επίσης εντύπωση. Το πιο εντυπωσιακό ήταν η ύπαρξη του βιβλίου του Πλάτωνα που τυπώθηκε στη Βενετία το 1513. Θέλω να χρησιμοποιώ τη βιβλιοθήκη σαν άνοιγμα του παραθύρου μου στις διάφορες αναζητήσεις μου (Αμάρντα Λούπι).

Ασημίνα Ιωάννου

Ενθουσιάστηκα με την ευγενική υποδοχή και την τέλεια οργάνωση της βιβλιοθήκης. Μου άρεσε πολύ ο τρόπος οργάνωσης των βιβλίων. Η βιβλιοθήκη είναι πολύ χρήσιμη για μαθητές, φοιτητές και για όλους τους ανθρώπους που μπορούν άνετα να διαβάσουν εκεί τα βιβλία της αρεσκείας τους (Ασημίνα Ιωάννου)
Μου έχει κάνει εντύπωση πώς έχουν ταξινομήσει και τοποθετήσει τα βιβλία, όλα με τη σειρά τους. Είναι σημαντικό ότι οι επισκέπτες μπορούν να φωτοτυπήσουν ή να διαβάσουν εκεί τα πληροφοριακά βιβλία (Λαορέτα Τζιάχο). Ήμουν ενθουσιασμένη με τη Βιβλιοθήκη της Λάρισας, τόσο που έλεγα στα παιδιά μου όλο το βράδυ για την εμπειρία αυτή. Στη Βιβλιοθήκη ήταν όλα υπέροχα (Ελένη Τενεκέ).

Σαϊμίρ Τομόριτσα

Όταν άκουσα ότι θα πάμε στην βιβλιοθήκη της Λάρισας ένιωσα ενθουσιασμό και περίμενα να δω πώς θα είναι. Μου έκανε εντύπωση η υποδοχή τους και με πόση λεπτομέρεια μας ξενάγησαν. Για πρώτη φορά στην ζωή μου και ειδικά στην Ελλάδα βρέθηκα σε βιβλιοθήκη και αυτήν την ευκαιρία μου την έδωσε το Σχολείο μας. Δεν περίμενα να δω τόσο πολλά βιβλία. Θα μου άρεσε να γίνω μέλος της (Σαϊμίρ Τομόριτσα).
Η επίσκεψη στη Βιβλιοθήκη της Λάρισας ήταν πρωτόγνωρη εμπειρία κι αυτό χάρη στο σχολείο μου. Δανείστηκα και ένα βιβλίο και το διάβασα σε 4 ημέρες και μετά θα δανειστώ και άλλα βιβλία. Είναι κάτι ωραίο η βιβλιοθήκη για τους νέους ανθρώπους και για όλους που έχουν όρεξη για μάθηση (Ρίτα Αγγελάκη).

Μαρία Φωτιάδου

 Όταν ήμουν πολύ μικρή, δεν είχα δικά μου βιβλία. Αργότερα δανειζόμουν από συμμαθητές μου. Με το σχολείο μου είχα την τύχη να επισκεφτώ τη Βιβλιοθήκη της Λάρισας. Ο χώρος φιλόξενος, διακοσμημένος κατάλληλα. Μας υποδέχθηκαν οι υπεύθυνοι με ευγένεια, μας ξενάγησαν ακούραστα σε κάθε χώρο. Με συγκίνησε ο χώρος ειδικά για ανθρώπους με ειδικά χαρίσματα. Γενικά ένιωσα να μας μιλούν οι φωνές των συγγραφέων: είμαστε εδώ. διαβάστε μας, η γνώση δεν τελειώνει. Είναι ευτύχημα για τη Λάρισα μια τέτοια πλούσια Βιβλιοθήκη. Έγινα αμέσως μέλος και δανείστηκα το πρώτο μου βιβλίο. Θυμήθηκα ότι: «Σπίτι χωρίς βιβλιοθήκη είναι σώμα χωρίς καρδιά» (Μαρία Φωτιάδου). Μου έκανε εντύπωση η πολύ καλή φιλοξενία των υπαλλήλων που μας ξενάγησαν και μας μίλησαν. Μου άρεσε ότι κάθε βιβλίο έχει την ετικέτα του που σου γνωρίζει το βιβλίο. Είναι σημαντικό να υπάρχει τόση τάξη σε μια βιβλιοθήκη (Μαρία Φιλίππου).

Ρίτα Αγγελάκη

Μαρία Αθανάτου

Το σχολείο μας μας έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσουμε τη Δημόσια Βιβλιοθήκη της Λάρισας που είναι αφιερωμένη στον λόγιο Κωνσταντίνο Κούμα. Εντύπωση μου έκανε η ύπαρξη πολλών κατηγοριών βιβλίων: λογοτεχνικών επιστημονικών ιστορικών κ.λ.π. Εντύπωση μου έκανε και το γεγονός ότι οι υπεύθυνοι είχαν σκεφτεί και τους ανθρώπους με τα κινητικά προβλήματα και τους τυφλούς, αφού είχαν ειδικά μηχανήματα. Το καλό είναι ότι μπορούν και αυτοί που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να αγοράζουν βιβλία να διαβάζουν βιβλία. Όλοι έχουν δικαίωμα στη γνώση (Όργκεστ Κότσι).
Ήταν η πρώτη φορά που πήγα και ενθουσιάστηκα πρώτα με τους ανθρώπους που δουλεύουν εκεί. Είναι πολύ φιλόξενοι και η ξενάγηση ιδιαίτερα ευχάριστη. Μεγαλύτερη εντύπωση μου έκαναν οι υπολογιστές που διαθέτουν για άτομα με ειδικές ανάγκες. Πολύ ευχάριστος είναι και ο χώρος που έχουν για τα παιδιά, όπου τα παιδιά μπορούν να παίξουν και να διαβάσουν, όπως εμείς (Μαρία Αθανάτου και Σπύρος Βαλιάκος).